அழுக்காறு எனஒரு பாவி

குறள் 168

அழுக்காறு எனஒரு பாவி திருச்செற்றுத்
தீயுழி உய்த்து விடும்
[அறத்துப்பால், இல்லறவியல், அழுக்காறாமை]
(For meaning in English, scroll to the bottom of this post)

பொருள்

அழுக்காறு - பிறர் ஆக்கம் பொறாமை, மனத்தழுக்கு, பொய்,

என - என்ற

ஒரு - ஒரு; ஒன்றுஎன்பதன்திரிபு; ஒற்றை; ஒப்பற்ற; ஆடு; அழிஞ்சில்.

பாவி - பாவம், கேடு விளைவிக்கும் எண்ணம் / குணம்

திரு - திருமகள்; செல்வம்; சிறப்பு; அழகு; பொலிவு; நல்வினை; தெய்வத்தன்மை; பாக்கியம்; மாங்கலியம்; பழங்காலத்தலையணிவகை; சோதிடங்கூறுவோன்; மகளிர்கொங்கைமேல்தோன்றும்வீற்றுத்தெய்வம்.

செற்று - கொல்லுதல், அழித்தல், செதுக்குதல், பதித்தல், செறிதல், அழுந்துதல்
செற்று - நெருக்கம்

திருச்செற்றுத்  (திருச் செற்று) - சிறப்பான நட்பினையும், நெருக்கத்தையும், உறவையும்

தீ - பஞ்ச பூதங்களுள் ஒன்றாகிய நெருப்பு,கோபம், விடம் (விஷம்), நரகம்
உழி - அலைதல், இடம்; பக்கம்; ஏழனுருபு; பொழுது; அளவு,

தீயுழி - விஷத்தை போன்று உடம்பில் அலைந்து, கோபத்தை போன்று மனதில் அலைந்து நரகத்தில் 

உய்த்தல் - செலுத்துதல், ஆயுதம் பிரயோகித்தல்

உய்த்து -  அழித்து

விடும் -  விடும்

முழுப்பொருள்
குறிப்பு:இக்குறளுக்கு 2-3 அர்த்தங்கள் பலரால் சொல்லப்பட்டு உள்ளன். நான் புரிந்துக்கொண்ட பொருளினை இங்கு கூறுகிறேன்.

பிறர் மேல் ஏற்படும் பொறாமை குணம் ஒருவனுக்கு வந்தால் அது ஆபத்து. ஏனெனில் உடம்பில் விஷம் அலைந்து உயிரை அழிப்பது போன்று பொறாமை எண்ணம் மனதில் அலைந்து மனதை அலைக்கழைத்து மனதில் பரவி நம்மை அழித்து விடும்.

அது மட்டுமின்றி நாம் பொறாமை கொண்டுள்ள நபரிடம் நமக்குள்ள சிறந்த நெருக்கத்தையும் நட்பையும் பொறாமை கொன்றுவிடும்.

இரக்கத்திற்கும் கருணைக்கும் எதிரான உணர்ச்சி சினம் அன்று, பொறாமைதான். ஏனென்றால் சினம் தீர்வது, பொறாமை தீராது. அது சினத்தைவிடவும் கொடியது. பொறாமை தோன்றிவிட்டால் முதலில் மனத்தில் நுழைவது தாழ்வு மனப்பான்மை. தாழ்வு மனப்பான்மை வேரூன்றியதும் உடனடியாக ஆக்கம் கெடும். அது நம் செயலாற்றலை மெல்ல மெல்ல முடக்கும். கைப்பொருள் அழியும். இந்த நிலைகுலைவு மேலும் மேலும் மூர்க்கத்தைத் தோற்றுவிக்கும். இறுதியில் எதையும் செய்யும் மனப்பாங்கை உருவாக்கித் தீச்செயல்கள் செய்யத் தூண்டும். தீமைகள் உங்களை அழித்துப் புதைக்கும் கடமையைச் செவ்வனே நிறைவேற்றும்.

பொறாமை கொண்டால் இன்மையில் (இப்பிறவியில்) அவன் செல்வம் குன்றிவிடும் என்று முந்தைய குறளில் பார்த்தோம். மேலும் மறுமையில் நரகத்திற்கு அனுப்பிவிடும். அங்கு நாம் அழிவோம். 

சமீபத்தில் ஒரு நேர்காணலில் ஒரு 80 வயது நாடக நடிகரிடம் நீங்கள் எப்படி இளமையாக இருக்கீரீர்கள் என்று கேட்கப்பட்டது. அது அவர் சொன்னல் இரண்டு காரணங்கள் 1) பிறர் மீது நான் பொறாமை கொள்வதில்லை 2) நான் நாடகத்தில் தொடர்ந்து நடித்துக்கொண்டு இருக்கிறேன். மக்களின் கைத்தட்டல்கள் எனக்கு உற்சாகத்தைக் கொடுகிறது. அதில் அவர் பொறாமையை முதலில் கூறியப்போது எனக்கு இக்குறள் நினைவிக்கிற்கு வந்தது. பொறாமை இருந்தால் மனதில் நோய் உண்டானது போன்றது. அது நமது ஆரோக்கியம் என்னும் செல்வத்தை கரைத்துவிடும். நாளடைவில் உடல் சார்ந்த நோய்க்கு வழிவகுத்து நம்மை அழித்து விடும்.

மேற்சொன்ன காரணங்களுக்காக தான் அழுக்காறு தீயுழி உய்த்து விடும் என்றார் திருவள்ளுவர். ஆதலால் தான் பொறாமை ஒரு நிகரற்ற தீக்குணம். பொறாமை என்பது ஒப்பற்ற ஒரு பாவம். ஆதலால் பொறாமை படாதே என்றென்கிறார் திருவள்ளுவர். 

பள்ளிகளில் பார்த்தால், குழந்தைகள் நண்பர் வைத்து இருக்கும் விலை உயர்ந்த பென்சில் பெட்டி அழகாய் தோன்றும். அங்கு பொறாமை ஏற்படலாம். ஆனால், உண்மையில் அக்குழந்தைக்கு கற்று தரவேண்டியது, ஒருவர் மேடையில் நன்றாக உடை அணியலாம். ஆனால் இருந்தியில் அவர் எவ்வாறு மேடையில் தன் பேச்சையோ பாட்டையோ நாடகத்தையோ ஆற்றினார் என்பது மனதில் நிற்கும், அணிந்த உடை இரு நாட்களுக்குப்பின் நினைவில் இருக்காது. ஆதலால் செயலில் கவனம் செலுத்த வேண்டும்.

பொறாமையிருந்தால் நமது செயல்களில் கவனம் செலுத்த மாட்டோம்.  அதனால் நமது ஆக்கம் குறைந்து செல்வமும் குறையும். ஆதலால் பொறாமையை தவிர்க்கவேண்டும். நமது தட்டில் இரண்டு இட்லி இருப்பதை பார்க்க வேண்டும். பக்கத்தில் இருப்பவன் தட்டில் ஐஸ்கிரீம் இருக்கிறது என்று பார்த்தால் நமது இட்லியை ருசிக்க முடியாது மேலும் நமது இட்லியின் அருமையும் அதனால் ஏற்படும் பலனும் தெரியாமல் போய்விடும். நம்மிடம் இல்லாத ஒன்றைப் பற்றி நினைத்து இருக்கும் சந்தோஷத்தை இழக்கக் கூடாது. நம்மிடம் இருக்கும் 1000 வாய்ப்புகளையும் செல்வங்களையும் பயன்படுத்தவேண்டும். 

பொறாமை தோன்றாமல் இருக்க என்ன செய்யலாம்? நம்மிடம் இருக்கும் செல்வங்களையும் வாய்ப்புகளையும் பற்றி நினைத்துப்பார்க்க வேண்டும். ஆனால் அதனை அப்பொழுது நினைத்தப்பார்ப்பது கடினம். அதனால் நம்மிடம் இருப்பவற்றை தினம் தினம் நினைக்க வேண்டும். நாள்தொறும் நம்மிடம் இருக்கும் ஒன்றைப்பற்றி நினைத்து நன்றிக்கூறவேண்டும். அதனை நாம் எவ்வாறு பயன்படுத்துகிறோம், எப்படி இன்னும் நன்றாக பயன்படுத்தலாம் என்று பார்க்கவேண்டும். அவ்வாறு செய்தால் நாம் நிறைவும் கொள்வோம், மற்ற பொருள்கள் இருந்தால் கூட அவற்றை நாம் பயன்படுத்துவோமா என்று கேட்டுக்கொள்வோம். 

உதாரணமாக சொன்னால் நம் அருகில் ஒரு நூலகம் இருக்கும். அதனை பயனபடுத்த மாட்டோம். ஆனால் ஒரு ஊரில் நூலகம் இல்லாதவனுக்குத்தான் அதன் அருமை தெரியும். அதுப்போல் நம் அருகில் இருப்பவற்றின் அருமைகளை உணர ஆரம்பித்தாலே நம்மிடம் இல்லாதவற்றின் மீது பொறாமைக்கொள்ள மாட்டோம். 

ஆங்கிலத்தில் Gratitude Journal என்று கூறுவார்கள். அதனை தினம் தினம் எழுதினால் நாம் நிறைவும் கொள்வோம், பொறாமை கொள்வதையும் எளிதாக தவிர்க்க முடியும். 

மேலும்

”தம்மின் மெலியாரை நோக்கித் தமது உடைமை
அம்மா பெரிது என்று அகம் மகிழ்க, தம்மினும்
கற்றாரை நோக்கிக் கருத்து அழிக, கற்றது எல்லாம்
எற்றே இவர்க்கு நாம் என்று
நூல்: நீதிநெறி விளக்கம் (#14)
( "உனக்குக் கீழே உள்ளவர் கோடி நினைத்துப் பார்த்து நிம்மதி தேடு"  பாட்டு  வருகிறதா ?) என்பதையும் நினைவில் கொள்க

மேலும்: அஷோக் உரை

உதாரணம்: ஆடுகளம் திரைப்படத்தில் பேட்டைகாரன் கருப்பிடம் (தனுஷிடம்) கொள்ளும் பொறாமையால் தீக்குணம் கொண்டு தீய செயல்களை செய்து கடைசியில் நிம்மதி இழந்து தன்னுடன் நெருங்கி இருந்து மனைவி, தன் சிஷ்யர்கள் ஆகியோரை இழந்து கடைசியில் தன்னைதானே மாய்த்துக்கொள்வார்.

ஆடுகளம் - Einthusan Link

ஆடுகளம் - YouTube Link (from Part 1 (Totally 15 parts)) 

பரிமேலழகர் உரை

அழுக்காறு என ஒரு பாவி - அழுக்காறு என்று சொல்லப்பட்ட ஒப்பில்லாத பாவி; திருச்செற்றுத் தீயுழி உய்த்துவிடும் - தன்னை உடையானை இம்மைக்கண் செல்வத்தைக் கெடுத்து,மறுமைக்கண் நரகத்தில் செலுத்திவிடும். (பண்பிற்குப் பண்பி இல்லையேனும், தன்னை ஆக்கினானை இருமையுங்கெடுத்தற் கொடுமை பற்றி, அழுக்காற்றினைப் 'பாவி' என்றார், கொடியானைப் 'பாவி' என்னும் வழக்கு உண்மையின். இவை ஆறு பாட்டானும் அழுக்காறு உடைமையது குற்றம் கூறப்பட்டது.).

மணக்குடவர் உரை

அழுக்காறென்று சொல்லப்படுகின்ற வொருபாவி செல்வத்தையுங் கெடுத்துத் தீக்கதியுள்ளுங் கொண்டு செலுத்தி விடும். ஒரு பாவி- நிகரில்லாத பாவி, இது செல்வங் கெடுத்தலே யன்றி நரகமும் புகுவிக்கு மென்றது.

ஞா. தேவநேயப் பாவாணர் உரை
அழுக்காறு என ஒரு பாவி-பொறாமை யென்று சொல்லப்படும் ஒப்பற்ற கரிசன் (பாவி) திருச்செற்றுத் தீயுழி உய்த்து விடும்-தன்னை யுடையவனை இம்மைக்கண் செல்வங்கெடுத்து மறுமைக்கண் நரகத்திற் புகுத்தி விடுவான்.

பொறாமைக் குணத்தை ஒரு கொடியனாகக் குறித்தது ஆட்படையணி (Personification). தீயுழி என்பது எரிவாய் நரகத்தின் பெயர். விடும் என்பது செய்யும் என்னும் வாய்பாட்டு வினைமுற்று. கரிசி (பாவம்)-கரிசன் (ஆண்பால்), கரிசு (பெண் பால்).

வ.உ.சிதம்பரனார் உரை
பொருள்: அழுக்காறு என ஒரு பாவி - பொறாமை என்று சொல்லப்பட்ட ஒப்பற்ற பாவி, திரு செற்று தீயுழி உய்த்து விடும் - செல்வத்தைக் கெடுத்து நரகத்தின்கண் புகுத்தி விடும்.
அகலம்: தருமர் பாடம் ‘பாவம்’.

கருத்து: பொறாமை செல்வத்தைக் கெடுத்து நரகத்திற் புகுத்தி விடும்.

மு.வ உரை
பொறாமை என்று கூறப்படும் ஒப்பற்ற பாவி, ஒருவனுடைய செல்வத்தைக் கெடுத்துத் தீய வழியில் அவனைச் செலுத்தி விடும்.

சாலமன் பாப்பையா உரை
பொறாமை எனப்படும் ஒப்பில்லாத பாவி எவனிடம் இருக்கிறதோ, அவனது செல்வத்தை அழிப்பதோடு, அவனை நரகத்திலும் அது சேர்க்கும்.

குறட் கருத்து  (நன்றி: திரு. தமிழ்க்கடல் நெல்லை கண்ணன்)

பாவங்கள் செய்பவரைப் பாவி என்று

பகர்வதுவே உலகத்தார் பழக்கம் இங்கே

பாவி என்று அழுக்காற்றைப் பகருகின்றார்

பல தெளிவும் உயர் அறிவும் தந்த தந்தை

கூவத்தைப் போல் மனது கொண்டு வாழும்

கூட்டத்தின் பொறாமையினைப் பார்க்கும் போது

ஆபத்தை நமக்குணர்த்த வள்ளுவனார்

அருளிட்ட அக்குறளே நினைவில் வரும்

குறட் கருத்து 2  (நன்றி: திரு. தமிழ்க்கடல் நெல்லை கண்ணன்)

பாவங்கள் செய்தவர் தான் பாவியாவார்

பாவம் ஒன்றே மிகச் சிறந்த பாவியாகும்

கேவலத்தைச் சொல்லுகின்றார் நமது தந்தை

கேட்கையிலே அவர் பெருமை நாம் உணர்வோம்

பாவிகளில் மிகச் சிறந்த பாவியென்று

பகர்ந்து நின்றார் வள்ளுவரும் பொறாமையினை

தேடி அதைக் கொள்வோர்கள் கொண்டிருக்கும்

திரு இழந்து தீய வழி சேர்வார் என்றார்

அறியாத குறள்கள் - கவிஞர் மகுடேசுவரன் 

கோவிலுக்குப் போகிறோம். அங்கே கோபுர வாசலில் அல்லது படிக்கட்டுகளில் நாம் தவறாது காணும் காட்சி ஒன்றுண்டு. இரவலர்கள் வரிசையாய் அமர்ந்திருப்பார்கள். நைந்த பழந்துணி அணிந்து, உழைக்கும் திறனிழந்த உடலுடன் திருவோட்டையோ அல்லது தட்டு போன்ற பாத்திரத்தையோ ஏந்தியிருப்பார்கள். மலைப்படிக்கட்டுகளில் அமர்ந்து இரந்துண்டு வாழும் சாதுக்கள் தமக்குள் நன்றாகக் கதைபேசிக்கொண்டு களித்திருப்பதுமுண்டு. மாறாக, கோவில் வாசலில் அமர்ந்துள்ள இரவலர்களுக்குள் பேச்சுவார்த்தை உள்ளதுபோலவே ஒருவருக்கொருவர் வசைமாரி பொழிந்து வைதுகொள்வதும் உண்டு. இடப்பற்றாக்குறை முதலான காரணங்கள் இவற்றை உள்ளிருந்து இயக்கும். அவர்களும் மனிதர்கள்தாமே, மனித இனத்தின் தொல்பெரும் பண்பொன்று அவர்களையும் பாடாய்ப் படுத்துவதுண்டு. 

பிச்சைக்காரர்கள் இருவர் கோவில் வாசலில் அமர்ந்து திருவோடு ஏந்தி வருவோர் போவோரிடம் இரந்துகொண்டிருக்கிறார்கள் எனக் கொள்வோம். இருவரும் நேற்றுவரை ஒரே மாதிரி இருந்தவர்கள்தாம். ஏறத்தாழ ஒரே வகையான நைந்து கிழிந்த துறவாடை அணிந்திருந்தவர்கள்தாம். இருவரும் நன்றாக ஒடுங்கிய அலுமினியத் தட்டை ஏந்தியிருந்தவர்கள்தாம். இருவருக்கும் ஒரே பரதேசிக் கோலம். ஆனால் இன்று, முதலாமவரைவிட இரண்டாமவர் வைத்திருக்கும் ஒன்று, முதலாமவரை நிம்மதியிழக்கச் செய்துவிட்டது. 

இத்தனை நாளாகத் தன்னோடு அமர்ந்திருந்தவனுக்கு இப்படியொன்று கிடைத்துவிட்டதா என்று எண்ண எண்ண முதலாமவருக்கு உடலும் குடலும் பற்றி எரிகிறது. நானும்தான் அவனைப்போலவே இருந்தேன், அவனைவிட ஓங்கிக் குரலெடுத்து இரந்தேன், அவன் எழுந்துசென்ற பின்பும் கோவில் நடை சாத்தும்வரை கையேந்திக் கரைந்தேன், ஆனால் இன்று அவனுக்கு இப்படியொன்று கிடைத்திருக்கிறதே, அது எப்படி ? எவ்வாறு ? ஐயோ, என்னால் பொறுக்க முடியவில்லையே. 

அப்படி என்ன இரண்டாமவருக்குக் கிடைத்துவிட்டது என்கிறீர்களா ? நேற்றுவரை ஒரே வகையான, ஒடுக்கங்கள் நிறைந்த அலுமினியத் தட்டை இருவரும் வைத்திரந்தார்கள் அல்லவா... இன்று அதில் ஒரு மாற்றம். இரண்டாமவர் எங்கோ கடைவீதியில் இரந்து நின்றபோது, யாரோ பாத்திரக் கடைக்காரர் புத்தம் புதிய அலுமினியத் தட்டு ஒன்றைக் கொடுத்துவிட்டார். 

இரண்டாமவர் புத்தம் புதிய தட்டுடன் இரந்துகொண்டிருக்கிறார். முதலாமவர் அதே பழைய அலுமினியத் தட்டோடு இருக்கிறார். முதலாமவரால் பொறுக்க முடியுமா ? முடியவில்லை. தன்னுடைய தட்டு இத்தனை பழையதாக இருக்கிறதே, இவனுக்குப் புதிதாக ஒன்று கிடைத்துவிட்டதே, அதில் ஒடுக்கங்களே இல்லையே, என்னுடையது ஒடுங்கி நசுங்கி ஒன்றுக்கும் உதவாததுபோல் உள்ளதே... பொறுக்க முடியவில்லை. ஏற்றுக்கொள்ளவே முடியவில்லை. பொறாமை ! அழுக்காறு !

அந்தப் பொறாமையைத்தான் மனித இனத்தின் தொல்பெரும் பண்பு என்று குறிப்பிட்டேன். அந்தப் பிச்சைக்காரன் எதைப் பார்த்துப் பொறாமைப்பட்டான் ? தன்னோடு நேற்றுவரை ஒன்றாக அமர்ந்திருந்து, தன்னைப்போலவே உடைமையோடு இருந்த ஒருவனுக்குப் புத்தம் புதிதாக ஒரு பிச்சைப் பாத்திரம் கிடைத்துவிட்டதே என்று பொறாமைப்பட்டான். தன் தட்டைவிட அடுத்தவன் தட்டு ஒடுக்கங்கள் குறைவாக உள்ளதே என்று பொறாமைப்பட்டான். 

பொறாமை ஆதி குணம் என்றால், அந்தப் பிச்சைக்காரன் நியாயமாக யாரைப் பார்த்து பொறாமைப்பட்டிருக்க வேண்டும் ? கோவிலுக்குப் பொன்னும் மணியும் பட்டும் அணிந்து வரும் செல்வந்தர்களைப் பார்த்து பொறாமைப்பட்டிருக்க வேண்டும். தன்னெதிரே விண்ணளாவ எழுந்து நிற்கும் மாட மாளிகைகளைப் பார்த்து பொறாமைப்பட்டிருக்க வேண்டும். விலையுயர்ந்த மகிழுந்துகளில் குளிர்காற்றுரச கோவில் வாசலில் வந்திறங்குபவர்களைப் பார்த்து பொறாமைப்பட்டிருக்க வேண்டும். ஆனால், அவர்களைப் பார்த்து பொறாமைப் படவில்லை. செல்வந்தர்களைக் கண்டதும் ‘ஈ’ என்று இரப்பதற்குத்தான் அவன் மனம் பழகியிருக்கிறது. ஆனால் இத்தனை காலம் தன்னோடு இருந்த ஒருவனுக்குச் சற்றே மேன்மையாக ஒன்று கிடைத்துவிட்டால் அதைப் பொறுத்துக்கொள்ள முடியவில்லை.

பிச்சைக்காரனின் பொறாமை திருவோட்டின்மீது. நம்முடைய பொறாமை எதன்மீது ? அண்டை அயலான் மீது. உற்றார் உறவினர் மீது. நண்பர் தோழர் மீது. ஏனென்றால் அவர்கள்தாம் நம்மோடு நம்மைப் போலவே இருந்துவிட்டு இப்போது முன்னேறுகிறார்கள். அவர்கள் முன்னேற்றம் நம்மை ஒருபடி கீழிழுக்கிறது. அது பொறுக்க முடியவில்லை. டாடா பிர்லாக்கள் மீதோ முகேஷ் அனில் அம்பானிகள் மீதோ நமக்குப் பொறாமையே இல்லை. ஏனென்றால் அவர்களுக்கும் நமக்கும்தான் எந்தத் தொடர்பும் இல்லையே.

பொறாமையைப் பற்றிக் கூறவேண்டிய கட்டாயத்திற்கு வள்ளுவரே ஆளாகியிருக்கிறார் என்றால் பார்த்துக்கொள்ளுங்கள். அவர் காலத்திலும் இது பெரும் மனிதக் கீழ்மையாக இருந்திருக்கிறது. மனிதர்கள் ஒருவருக்கொருவர் வெந்து புழுங்கியிருக்கின்றனர். எளிமையான பழங்கால வாழ்க்கையிலேயே பொறாமை புகுந்து விளையாடியிருக்கிறது என்றால் நம் காலத்தில் சொல்லவா வேண்டும் ?

இரக்கத்திற்கும் கருணைக்கும் எதிரான உணர்ச்சி சினம் அன்று, பொறாமைதான். ஏனென்றால் சினம் தீர்வது, பொறாமை தீராது. அது சினத்தைவிடவும் கொடியது. பொறாமை தோன்றிவிட்டால் முதலில் மனத்தில் நுழைவது தாழ்வு மனப்பான்மை. தாழ்வு மனப்பான்மை வேரூன்றியதும் உடனடியாக ஆக்கம் கெடும். அது நம் செயலாற்றலை மெல்ல மெல்ல முடக்கும். கைப்பொருள் அழியும். இந்த நிலைகுலைவு மேலும் மேலும் மூர்க்கத்தைத் தோற்றுவிக்கும். இறுதியில் எதையும் செய்யும் மனப்பாங்கை உருவாக்கித் தீச்செயல்கள் செய்யத் தூண்டும். தீமைகள் உங்களை அழித்துப் புதைக்கும் கடமையைச் செவ்வனே நிறைவேற்றும். வள்ளுவர் மொழியில் சொன்னால்...

அழுக்கா(று) எனவொரு பாவி திருச்செற்றுத் 

தீயுழி உய்த்து விடும். 

பொறாமை என்னும் பெருந்தீயவன் செல்வத்தை அழித்து வறுமையென்னும் நரகத்திற்குக் கொண்டு செல்வான்.

English Meaning - As I taught a kid - Rajesh

Jealousy is an evil / devil / sin. Because, jealousy kills all the wealth that we way. Jealousy leads to being unsatisfied/unfulfilled with anything in life leading to internal anger, restlessness, disturbances etc. which takes our focus away from our work. When, work is impacted we lose our wealth, money, health etc. Rather being jealous, one should feel grateful for what we have and utilize all the opportunities around us.

Questions that I ask to the kid

What jealousy does to you ? 

What does jealous lead to you ? (internal anger, distraction, take away energy)

What should we do (daily) to overcome jealousy? gratitude journal. grateful for opportunities. identify opportunities and utilize them